Batman'ı Tanıyalım
Batman, Dicle nehri ve nehrin yan kolları olan Batman çayı ile Garzan çayları arasında kalan batman ovası üzerine kurulmuş bir ildir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ nde bulunan Batman ilinin, kuzey ve kuzeydoğusu yüksek, sarp ve dağlık olup güneyi ise yine dağlık fakat oldukça engebelidir. Dicle nehri batıdan doğuya akarak il topraklarının içinden geçmektedir.
Batman, doğusunda Siirt, batısında Diyarbakır, güneyinde Mardin, kuzeyinde ise Muş ve Bitlis illeri ile komşudur.
Genel Bilgiler ve Tarihçe
Batman’ın M.Ö. 550. yıllara dayanan halk hikâyeleri, efsanevi anlatımlarla günümüze kadar uzanmıştır. Sonraki dönemlerde Artuklular, Moğollar, İlhanlılar, Celaliler, Karakoyunlular, Akkoyunlular ve 1500 yıllarında da Safavilerin eline geçmiştir. Daha sonra Osmanlı ve Cumhuriyetle birlikte Türkiye’ye ait bir belde olarak devam etmiştir.
Batman, İluh adında bir köy konumunda iken bucak olmuştur. Batman Çayından adını alarak adı Batman olarak değiştirilmiştir. 1957 yılında Siirt ilinin ilçesi olan Batman, 1990 yılında il olması resmen onaylanmıştır.
Kara Yolu Ulaşımı
Türkiye'nin her yerinden ve her ilinden otobüs seferi ile ulaşmak mümkündür.
Hava Yolu Ulaşımı
Batman'dan Ankara, İstanbul ve İzmir'e havayolu seferleri yapılmaktadır
Gezilip Görülecek Yerler
Hasankeyf
Dicle nehrinin kıyısında, zamanında medreseler, rasathane, darüşşifa ve diğer eğitim kurumlarıyla bölgenin ilim ve kültür merkezi olan Hasankeyf, ulaşım yolları ve ticaret merkezlerinin zamanla yer değiştirmesiyle günümüzde önemini yitirmiştir. İlçenin zengin tarihsel yapılara sahip olması nedeniyle 1981 yılında bütünüyle sit alanı ilan edilerek koruma altına alınmıştır. Günümüzde ziyaretçilerine açık bir alandır.
Memikan Köprüsü
İnşa edildiği tarih tam olarak bilinmese de, Antik dönemden kalan köprünün başka bir köprünün enkazı üzerine kurulduğu düşünülmektedir. Geçmişte stratejik bir öneme sahip olan köprü ticaret amaçlı olarak kullanılmış olduğu bilinmektedir.
Malabadi Köprüsü
Evliya Çelebinin seyahatnamesinde yer alan köprü, Abbasiler dönemine ait olan mimari bir şaheserdir. Abbasi hanedanına mensup zengin bir tüccarın hayrat için köprüyü yaptırdığı seyahatnamede anlatılır. Tek kemerli olan bu köprünün içine iki yoldan girilir. İçinde insanların dinlenmesi, konaklaması için odalar yapılmıştır. Ulaşımı sağlamakla birlikte birçok fonksiyonu olan bu sanat harikası köprünün, Batman’daki diğer eserler gibi mutlaka görülmesi gerekir.
Hızır Bey Camii
Kozluk ilçe merkezinde bulunan Hızır Bey Camii, ilçenin en büyük camisidir. Sason ve Hezo Beyi Ebubekir Roşkinin oğlu Hızır Bey tarafından 1512 yılında inşa edilmiştir, caminin kim tarafından ve ne zaman yapıldığına dair bilgiler, caminin kitabesinde mevcut olduğundan günümüzde bu bilgilere sahip olunmaktadır.
İbrahim Bey Camii
Kozluk ilçe merkezinde bulunan bu Caminin giriş kapısı üzerindeki kitabeye göre, 1705 yılında Garzan Aşiretinden Murtaza bey oğlu İbrahim bey tarafından caminin yaptırıldığı anlatılmaktadır. Mimari yapısında üstün bir sanat değeri ve ince bir zarafet vardır. Ayrıca minare çift yollu olarak inşa edilmiştir. Bu yollardan bir tanesi 100, diğeri de 99 basamaklıdır.
Mor Aho Manastırı
İlk çağ Süryanilerinin Hasankeyf’teki hâkimiyet sürdükleri döneminde inşa edildiği tahmin edilen Mor Aho Manastırı, Hasankeyf ilçesine bağlı Üç Yol köyünün 2 km. kuzeyindeki Banı Mahar kırsalında inşa edilmiştir. Mor Aho Manastırının inşaatında yöresel malzeme olarak kesme taş, moloz taş ve ces (sönmüş kireç) kullanılmıştır. Ayrıca manastırın bahçesinde bir su kuyusu vardır. Yüzyıllardan bu yana cemaatinin yöreyi terk etmesi nedeniyle bakımsızlıktan dolayı harabeye dönmüştür. Kültür Bakanlığınca tescil edilerek koruma altına alınmıştır.
Hasankeyf Kalesi
Hasankeyf kalesi, Dicle nehri kıyısında, nehirden 200 m. Yüksekliğinde bir kaledir. Süryani piskoposluğunun merkezi olarak Bizanslılar tarafından yapılmıştır. Hasankeyf Kalesinin asıl adı “ Hısno Koyfa ” yani, Kaya Kalesidir. Kalenin bir batıda birde doğuda olmak üzere iki kapısı vardır. Doğudaki kapıya İmam Abdullah Kapısı, Batıdaki kapıya da Sır Kapısı denilmektedir. Kalenin duvarlarında birçok kitabe yer almaktadır.
Bozikan Kalesi
Yeni adıyla Kaleyolu eski adıyla Bozikân köyünde bulunan kale, Bizans dönemine ait olduğu bilinmektedir. Doğudan batıya ulaşımı sağlayan ipek yolunun bu bölgesindeki kontrolünü sağlayan bir görev üstlenen kale Batmanda gezilmesi gereken yerlerdendir.
Yol Geçen Hanı
Günümüzde kullanılan ‘’Burası Yol Geçen Hanı mı?’’ deyimin aslını teşkil eden yapı, Batmandaki Yol Geçen Hanıdır. Yaklaşık bin kişi kapasiteli olan bu doğal mağara çok çeşitli taşlardan yapılmış ve Hasankeyf kalesinin altında bulunmaktadır. Bu doğal mağaranın içinde su stok etmek için bir mahzen ve kaleye çıkmak için de bir gizli yol vardır. Yol Geçen Hanı’ndan Hasankeyf Kalesi’ne çıkan gizli bir geçit vardır. Eski dönemlerde bu mağara ulaşım için kullanılırmış. Mağaranın içi yazın serin, kışın ise ılıktır. Bir ulaşım yolu olduğu ve girenin çıkanın belli olmadığı bu mağara Yol Geçen Hanı olarak adlandırılmıştır. Hem yurt içinden hem de yurt dışından birçok ziyaretçisi vardır.
Dikkat çeken en önemli konu ise eski yapıtların pek çoğunda kim tarafından yaptırıldığı ve kimin yaptığı konusunda detaylar kitabe şeklinde eserlerin üzerine yazılmış olmasıdır.