Bayburt'u Tanıyalım
Doğu Karadeniz bölgesinin iç kesiminde bulunan Bayburt, doğusunda Erzurum, batısında Gümüşhane, güneyinde Erzincan, kuzeyinde Trabzon ve Rize ile komşudur. Çoruh nehrinin kıyısında ve Doğu Anadolu’yu Karadeniz’e bağlayan Erzurum- Trabzon tarihi İpek Yolu üzerindedir. Rakım (denizden yüksekliği) 1550 metredir.
Genel Bilgiler ve Tarihçe
M.Ö. 3000 yıllarına kadar uzanan geçmişi bulunmaktadır. Farklı zamanlarda Med, Pers, Roma, Bizans, Emevi, Saltuklu, Danışmend, Selçuklu, Akkoyunlu, Safevi ve Osmanlı dönemlerinde bu medeniyetlere bağlı olarak, onların himayesinde kalmıştır.
Bayburt, Cumhuriyet’in ilanından sonra önce Erzurum’a, 1927 yılında da Gümüşhane’ye bağlı ilçe olmuş, 1989 yılında ise resmi olarak il olduğu onaylanmıştır.
Kara Yolu Ulaşımı
Bayburt, Doğu Karadeniz bölgesini Doğu Anadolu’ya bağlayan, Çin-Trabzon tarihi ipek yolu üzerinde bulunmaktadır ve bu yol kara yolu olarak hala kullanılmaya devam etmektedir.
Hava Yolu Ulaşımı
Yakın illerin hava limanlarından faydalanılmaktadır. Erzurum hava limanı Bayburt’a 60 dakika, Trabzon hava limanı ise 120 dakika uzaklıkta olup, her iki hava limanına kara yolu ile ulaşım yapılmaktadır.
Gezilip Görülebilecek Yerler
Bayburt sonradan il olan küçük bir şehir olsa da tarihi zenginlikleri oldukça fazladır. Müze, örenler, kaleler, camiler, hamamlar, türbeler, medreseler gibi daha pek çok gezilip görülmeye değer yerlere sahiptir.
Bayburt, kayaların oyulması ile oluşan galerilerin, tonozlu odaların ve odaların açıldığı geniş alanların bulunduğu her yerde rastlanamayacak farklı kalıntılara sahiptir. Gözetleme oluşumları ile aydınlanma sistemlerinin hala hangi medeniyete ait olduğu konusunda araştırma yapılan ve gizemini koruyan mekânlara sahiptir.
Bayburt Kalesi
Şehir merkezinin kuzeyindedir. Tam olarak hangi dönemde yapıldığı bilinmemekle birlikte defalarca bakım onarım görmüş, pek çok medeniyete kucak açmış hala restore edilmeye devam eden bir kaledir. Son olarak çevre düzenlemesi ile birlikte daha geniş kapsamlı çalışmalar devam etmektedir.
Saruhan Kalesi
Şehir merkezine 40 km. uzaklıktadır. Saruhan’dadır ve gözetleme amacı ile yapılmış olan 70 kaleden sadece biri olduğu düşünülmektedir. Fazla yıpranmamıştır.
Ulu Cami
Kent merkezindedir ve Selçuklu dönemine aittir. İçerdiği yazıtlardan dolayı yapımı hakkındaki bilgilerin doğruluğu onaylanmaktadır. Dış kısımdan toprak damlı olup, çok onarım görse de gerçek planını ve özelliklerini korumayı başarmıştır.
Pulur Cami ve Medresesi (Ferah Şad Bey)
16. Yüzyılda inşa edilmiş olup, Demirköy ilçesi- Gökçe dere beldesindedir. Han, hamam, cami, medrese hep bir arada bulunmaktadır fakat konuk evi ve imarethane günümüze kadar dayanamamıştır.
Kutluğ Bey Camii
Bayburt- Köse yolu üzerindedir. 14. Yüzyılda Fahreddin Kutluğ Bey tarafından yaptırılmıştır. 1550 yılında onarım gördüğü üzerindeki yazıtlardan anlaşılmaktadır.
Y. Hınzevrek Camii
Çatal çeşme köyündedir. Ne zaman yapıldığı tam olarak bilinmese de Akkoyunlu dönemine ait olabileceği düşünülmektedir. Geometrik motiflerle bezenmiştir.
Zahid Efendi Camii
Zahid Efendi tarafından yaptırılan cami il merkezindedir. Klasik bir Osmanlı mimarisidir. Fakat aslına uygun onarım yapılmadığı için özgünlüğünü kaybetmiştir. Günümüzde ibadete açıktır.
Şehit Osman Türbesi
Bayburt’un batısında yüksek bir tepededir. Mengücük Gazinin erkek kardeşi Osman Gazi ile kız kardeşine ait olduğu bilinmektedir. Mezar taşından türbenin 600-700 senelik olduğu tahmin edilmektedir.
Kutluğ Bey (Sünür) Türbesi
Bayburt Çayır yolu köyünde mezarlığın içinde bulunan bir türbedir. 1389 yılında ölen Kutluğ Bey’in mezarının da 14 yüzyılın sonlarında inşa edildiği düşünülmektedir. Sekiz köşeli kesme taşlardan yapılmıştır fakat kubbesi yıkılmıştır. Sadece duvarları ayakta durmaktadır. Oldukça hasar görmüştür. Halk Arasında Tur Ali Bey türbesi olarak da bilinmektedir.
Abdul Vahap Gazi Türbesi
Bayburt- Erenli köyünün altındadır. Günümüzde ziyarete açıktır.
Bent Hamamı
Çoruh nehri kıyısındadır, Akkoyunlular tarafından yaptırılmıştır. Günümüzde de hamam olarak kullanılmaktadır.
Paşaoğulları Hamamı (Kondolotlar)
Bayburt şehir merkezindedir. Tam olarak ne zaman yapıldığı bilinmemektedir.
Meydan (Çarşı) Hamamı
Merkezdedir ve günümüzde hamam olarak kullanılmaktadır.
Taş han
Ulu Caminin yanında ve çarşının içindedir. Ne zaman yapıldığı ile ilgili bir bilgi yoktur.
Helva Köyü Buz Mağarası
Köy halkı tarafından soğuk hava deposu olarak kullanılmış olan mağara, şekilli buzların oluşumu ile ünlüdür. İl merkezine 33 km. uzaklıktadır. Görülmeye değerdir.
Çımağıl Mağarası
Çımağıl köyündedir, küçük su birikintileri vardır ve 11 bölümden oluşur. Sarkıt dikitleri ve doğal yapısı ile görmeye değer bir mağaradır.
Yaylalar
Bayburt yaylaları Kop dağı yaylası ile meşhur Sultan Murat yaylasına sahiptir. Turist kafilelerinin uğrak yerlerindendir.
Sportif Aktiviteler
Avcılık, olta Balıkçılığı, akarsu turizmi, Kano, Rafting, kayak, kuş Gözlem Alanı Bayburt’un sahip olduğu doğa güzelliklerinin ne kadar zengin olduğunu göstermektedir.
Sarıkayalar Şelaleleri
Harika bir mesire yeridir, çevre halkı dışında tur turizminin de uğrak yerlerindendir.
Korgan Köprüsü
Saat Kulesi, Kop Şehitliği ziyaret edilmesi gereken önemli diğer yerlerindendir.
Kemer Köprü
Aydıntepe, Bayburt il merkezine 24 km kuzey batısındadır önemli tarihi kalıntıları vardır. Tarihi Kemer Köprü Gümüş damla köyündedir. Ayrıca İlçe merkezinde bulunan medrese kalıntıları da çok eski dönemlere ait kalıntılardandır.
Höyükler
Demirözü, tarihi Otlukbeli savaşının yapıldığı tepe bu ilçenin sınırlarının içindedir. Ayrıca merkezine yakın alanlarda klasik dönemlere ait yapılar ile Höyükler, tunç çağına ait çanak çömlekler ile o dönemi yansıtan çok sayıda eşya bu bölgeye farklı bir değer katmaktadır.
Yemekleri
Tel helva, tatlı çorba, galaçoş, ekşi lahana, lor dolması gibi sadece bu yöreye ait yemeklerin yanında kısmen Karadeniz yemekleri ile doğu Anadolu damak tatlarına da rastlanır.
Hediyelik eşya olarak
Ehram dokumaları, bakır işlemeciliği, kilim, yatak örtüsü, masa örtüsü, yelek, seccade, peçete, yastık kılıfları, çarşaflar gibi dokuma ağırlıklı eşyalar ile küçük hediyelik objeler, ahşap oymacılık, küçük el sanatları, yöresel tatların paketlenmiş hali gibi seçeneklerle beğeninize sunulmaktadır. Yemeklerinden yemeden, küçük kediyeler almadan Bayburt’tan ayrılmamanızı öneririz.