Nevşehir'i Tanıyalım
Nevşehir, Orta Anadolu’da Melendiz, Erciyes ve Hasan dağları gibi eski yanardağların küllerinin ve lavlarının birikmesiyle oluşmuş çok geniş bir plato üzerinde yer alır. Bu platoyu, ülkenin en uzun akarsuyu olan Kızılırmak derinliğine oymuştur. İl merkezi, Kızılırmak platosu adıyla anılan bu geniş ve yüksek düzlüklerin batı yamaçlarında kurulmuştur. Nevşehir’in doğusunda Kayseri, batısında Kırşehir ve Aksaray, kuzeyinde Yozgat ve güneyinde Niğde illeri ile komşudur.
Genel Bilgiler ve Tarihçe
Nevşehir ve civarının yaklaşık M.Ö. 5000 senelik tarihi bir geçmişi vardır. Bölgenin ilk sakinleri Hititler olup, bu bölgeye o dönemde "Nissa" ismini verdikleri bilinmektedir. Hititlerden sonra Frigler ve Lidyalılar bölgeye sahip olmuşlardır. Tarihi M.Ö. 3000 yıllarına kadar uzanan ve tarih öncesi çağlardan beri birçok yerleşmeye sahne olan kent tarihte ‘’Kapadokya Krallığı’’ adıyla da anılmıştır. 1071 Malazgirt zaferinden sonra Anadolu Fatihi Süleyman Şah, bütün Anadolu gibi bu bölgeyi de fethetmiştir. Nevşehir'de Hititler, Persler, Makedonyalılar, Selevkoslar, Roma, Bizans, Selçuklu, Dulkadiroğulları ve Osmanlılar hüküm sürmüştür.
Nevşehir Osmanlıların son dönemlerinde Niğde Sancağına bağlı bir kaza iken, Cumhuriyetimizin ilanından sonra 1924’ te Niğde yeni idari yapılanmada bir il olarak ortaya çıkarken Nevşehir de ilçelerinden biri olmuştur. Daha sonra Nevşehir 20 Temmuz 1954 tarihinde resmi olarak il olması onaylanmıştır.
Karayolu Ulaşımı
Karayolu ile Nevşehir'e her yerden ulaşım mümkündür. Hemen hemen her ilden Nevşehir’e otobüs seferleri bulunmaktadır. Otogar Şehir merkezine çok yakındır. İlçeler arası ulaşımda da sorun yaşanmamaktadır.
Havayolu Ulaşımı
Şehir merkezine 30 km. kadar uzaklıkta olan havalimanına ulaşmak için, merkezden otobüs, dolmuş ve taksi ile gidilmesi mümkündür.
Gezilip Görülecek Yerler
Nevşehir Kalesi
Selçuklular döneminde, Bağdat'a giden kervan yolunun korunması amacıyla inşa edilen kale, Osmanlı döneminde Damat İbrahim Paşa tarafından onarılmış ve cumhuriyet döneminde de yeniden restore edilerek tahrip olmaktan korunmuştur. Sur duvarları genelde sağlam olup, kalenin ana girişi güneybatı yönündedir.
Uç Hisar Kalesi
Nevşehir merkezine 10 km. uzaklıkta bulunan Uç hisar, doğal konumu nedeniyle bir hisar görünümündedir. Kapadokya manzarasına hâkimdir. Doğu Roma döneminde, korunaklı yapısı ile Arap akınlarına karşı kolayca savunma sağlamıştır. Kalenin içerisine oyulmuş eski bir mağara bulunmaktadır. Mağaraya üç yol ile girilir ve bu yollar geniş bir salonda birleşir. Yolların birinde taş kapı, ardında da nöbetçi odası mevcuttur.
Ihlara Vadisi
Vadi, Aksaray’a 40 km. uzaklıktadır. Vadiye, Aksaray-Nevşehir karayolunun 11. kilometresinden sapılarak gidilir. Hasan dağından andezit yoğunluklu lavların soğumasıyla ortaya çıkan çatlaklar ve çökmeler kanyonu oluşturmuştur. Bu çatlaklardan yol bulan kanyonun bugünkü halini almasını sağlayan Melendiz Çayına ilk çağlarda Kapadokya ırmağı anlamına gelen 'Potamus Kapadukus" denilmekteydi. 14 km. uzunluğundaki vadi Ihlara'dan başlar, Selime'de son bulur. Vadinin yüksekliği yer yer 100-150 metredir. Vadi boyunca kayalara oyulmuş sayısız barınaklar, mezarlar ve kiliseler bulunmaktadır. Bazı barınaklar ve kiliseler yeraltı şehirlerinde olduğu gibi birbirlerine tünellerle bağlantılıdır.
Hacıbektaş
Nevşehir-Kırşehir yolu üzerinde Nevşehir'e 45 km uzaklıkta olan Hacı Bektaş, ilçe merkezinde yapılan kazılar sonucunda Eski Tunç Çağı, Hitit, Frig, Hellenistik ve Roma Dönemi'ne ait ele geçen eserler, Hacıbektaş Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir. Hacı Bektaş’a gidip müzesini gezmeden dönmeyin.
Avanos
Nevşehir'in 18 km kuzeyinde olan Avanos'un antik dönemdeki adı Venessa'dır. Çok sayıda çanak çömlek atölyesi bulunan ilçede seramik yapım geleneği Hititlerden beri süregelmektedir. Kızılırmak'ın getirdiği kırmızı toprak ve milden elde edilen seramik çamuru, Avanoslu seramik sanatçılarının elinde şekil almaktadır.
Hacı Bektaş Arkeoloji ve Etnografya Müzesi
Hacıbektaş ilçesinde bulunan arkeolojik ve etnografik eserlerin sergilendiği müzede, iki eser deposu, laboratuvar ve kütüphane bulunmaktadır. Suluca-Karahöyük kazılarından ele geçen buluntular Eski Tunç, Assur Ticaret Kolonileri, Hitit, Phryg, Roma, Doğu Roma Çağı eserlerinin yanı sıra çeşitli etnografik eserler bu müzede teşhir edilmektedir.
Göreme Açık Hava Müzesi
Nevşehir'e 13 km. uzaklıkta ve Göreme kasabasının 2 km. doğusunda yer alan bir kaya yerleşim yeridir. M.S. 4. yüzyıldan 13. yüzyıla kadar yoğun bir şekilde manastır hayatı yaşanmıştır. Hemen her kaya bloğunun içinde kiliseler, şapeller, yemekhaneler ve oturma mekânları mevcuttur. Bugünkü Göreme Açık Hava Müzesi manastır eğitim sisteminin başlatıldığı yer olarak kabul edilir.